Afpakdammen

Toen mij gevraagd werd bij de afsluiting van het damseizoen van de damschool Zuid-Limburg iets te vertellen over damproblematiek, vatte ik meteen het plan op om de jongelui zelf aan het werk te zetten. Je bent schoolmeester, of je bent het niet en zelfwerkzaamheid van de leerlingen staat hoog in mijn vaandel.

In die tijd hield ik mij bezig met het bewerken van motieven zoals die op diagram 1

 

Gebruikte motieven

Motief 1                     Motief 2                      Motief 3

Wit maakt vanaf de damlijn een slag. Daarna wordt de dam door een zwarte tegenactie afgepakt en er blijft een oppositiestand over. In de maand juni zou ik op (kampeer)vakantie gaan en ik was van plan het motief diepgaand te onderzoeken.

 

Gemaakte problemen

In Pélussin bij Lyon ontstond de stand van diagram 1.

Wit wint door 1. 47-41; 38x47  2. 36-31; 47x36  3. 17-12! Dat is de zet waar alles om draait; een 1 om 2 om 2 om 3-meerslag. ….; 6x37  4. 49-43. Het enige correcte tempo ….; 7x18  5. 22x4; 36x22  6. 4x35.  Het motief was weerbarstiger dan ik dacht, maar op 8 juni kwam op de camping van Ceyreste bij Marseille het tweede probleem tot stand.

Na een paar meerslagen komt het motief weer op het bord:

1.       18-12; 7x20  2. 39-34; 37x39  3. 34x43; 14x23  4. 25x5; 8x19  5. 30-24; 19x30  6. 5x35

Ik zou bijna zeggen: “Dat kunnen jullie ook. Probeer het maar eens.

Dat waren twee aardige problemen, maar er stond mij toch iets anders voor de geest. Op 9 juni kreeg ik in Fréjus eindelijk “de geest”. In het derde probleem gaat de oplossing als volgt:

  1. 27-21! Op allerlei manieren kan zwart slaan, maar de enige correcte slag is …; 17x48.
  2. 39-33; 16x27  3. 33-28; 7x16. U ziet: motiefstuk 16 wordt op zijn plaats gebracht en 2 is onmisbaar als steunschijf. 4. 28-23; 19x28  5. 24-19; 35x33. Wit mag nu niet ongeduldig zijn. Meteen 26-21 wint nog niet, want dan slaat zwart 48x30!  6. 47-41; keus, b.v. 48x30  7. 26-21; b.v. 45x34  8. 21x5; 13x24  9. 44-39; 33x44. 10. 49x20; 25x14. 11. 5x25. Om alles mooi rond te krijgen is motiefstuk 43 verhuisd naar 41. Na elf beurten zet wit de kroon op zijn werk.

Zoveel was mij inmiddels wel duidelijk: het motief lag boven de technische mogelijkheden van een schuchtere beginner. Daarom maakte ik van de dam een schijf en zette die op 13 (zie tweede motief).

Toen ontstond het laatste vakantieprobleem, gemaakt op 24 juni in Sarre, vlakbij de Noord-Italiaanse Alpenstad Aosta.

Wit wint grappig door:  1. 37-31; 26x37  2. 27-21; 18x27  3. 21x41; 36x47  4. 34-30; 47x22. Het is leuk dat de dam tegen de muur blijft hangen. 5. 30x8; 3x21  Opnieuw een meerslag. 6. 16x18; 7x16 7. 18-13!

Dit motief zou voor beginners misschien wel te bewerken zijn. Die inschatting bleek juist: er werden twee aardige problemen ingeleverd.

Hoe kwam ik op het idee om dit thema op te geven? Bij Max Douwes kwam ik motief 3 tegen. Zwart moet met een meerslag de witte dam afnemen: (16-21Y) 4x16 (6-11) 16x7 (2x11) 26-21. Y. Waarom kan zwart niet weglopen? Op (13-19) volgt 3-27!! en wat zwart ook speelt: wit wint daarna door de “klemzet” 26-21!

Max dacht dat hij iets nieuws ontdekt had, maar het duo Jan Scheijen/ Dirk van den Berg was hem voor. Het motief werd door hen ontdekt in 1961. Max was echter degene die er tientallen bewerkingen op maakte. Dit motief zal ik uitgebreid voor het voetlicht halen in mijn rubriek op de site van damvereniging Huissen: www.dvvbi.nl. Ter afsluiting laat ik u een (m.i.) geslaagde bewerking zien op dit mooie motief (probleem 5): 1. 49-44; 40x49  2. 48-43; 49x38  3. 32x43; 21x32  4. 28x37; 17x48  5. 29-24; 18x20  6. 25x3; 48x31  7. 3x17, damoffer! 11x22  8. 36x9; 4x13  9. 15x4.                           Dacht zwart net zo mooi door te breken met (voorafgaand) (25-30) 34x25 en (35-40).